Sosyolojik Düşünmek Gündelik Hayatımızda Ne İşe Yarar?
Gündelik hayatımızda pek çok kişiden duyduğumuz sosyoloji kavramının aslında tam anlamıyla kullanılmadığını ve hak ettiği değeri görmediğini düşündüğüm için bu yazıyı sizlerle paylaşmak istiyorum. Yazımda, öncelikle sosyolojinin ne olduğunu, daha sonra sosyolojik düşünmenin bize katkılarını anlatacağım.
İyi okumalar!
Alana yönelenler bilir ama bilmeyenler için Sosyoloji, 19. yy’da Modernizm’in ürünü olan bir beşeri bilimdir. Kabaca “toplum bilimi” olarak tanımlayabilmekle birlikte; toplumu analiz ederek anlayan, toplumsal sorunları inceleyen bir bilim dalıdır. Sosyolojinin özgünlüğü “insan eylemlerini geniş çaplı oluşumların öğeleri olarak görme alışkanlığıdır”.
Sosyoloji; toplumları, toplumların sorunlarını, ihtiyaçlarını, toplumsal dönemleri, dinamiklerini ve toplumsal değişimlerin sebeplerini anlamaya çalışır ve çözüm üretir. Dolayısıyla sosyolojinin alanı çok geniştir, topluma mal olan her şeyi inceleyebilir. Örneğin, Sosyolog Emile Durkheim, Fransa’daki intihar oranlarındaki artışın sebebini bulmak için intihar istatistiklerini incelemiştir. İntihar gibi fazla öznel bir eylemin sebebini Durkheim, bireyden çok toplumda aranması gerektiğini tespit etmiş ve toplumda bazı kesimlerin intihara daha yatkın olduğunu açıklamıştır.
Peki sosyolojik düşünmek bize ne katar?
Sosyal hayatımız geliştikçe karmaşıklaşır. Dolayısıyla bu karmaşık hayatımızda sorunları gidermek, herkese hitap eden çözümler üretebilmek, mevcut düzeni iyileştirmek için sosyolojik düşünceye ihtiyacımız var. Sosyolojik düşünceye sahip olabilmek için sosyoloji biliminin tam olarak kavranması ve özümsenmesi gerekir.
Sosyoloji toplumun farklılıklarını kabul eden bir bilim olduğundan dolayı sosyolojik düşünebildiğimizde, yaşadığımız toplumdaki farklılıkları kabul ederek, kişilerarası saygıyla yaşayabiliriz. Özellikle Türkiye gibi farklı unsurları bol olan toplumlarda, sosyolojik düşünme birbirimizin hayatını zorlaştırmamak için çok kıymetlidir.
Yaşadığımız toplumda pek çok sorun olabilir ve bu sorunların birden fazla nedeni olabilir. Bu nedenleri; neden-sonuç ilişkisini kurarak, kökten, daha geniş bağlam içerisinde düşünebilirsek daha yapıcı çözüm yolları bulabilir ve sorunları tamamen ortadan kaldırabiliriz. Böylelikle daha mutlu bir toplum yaratabiliriz.
Sosyoloji bilimini öğrenmeye başladığımızda, sadece bir bilimi öğrenmiş olmayız. Çünkü sosyoloji, gündelik hayatımızı referans alır. Dolayısıyla anlamamız ve hayatımıza uyarlamamız oldukça kolaydır. Sosyolojik düşünmenin katkılarından en önemlisi de çok yönlü düşünebilmeyi sağlamasıdır. Çünkü sosyoloji; psikoloji, tarih, antropoloji, ekonomi, siyaset gibi alt bilimlerle oldukça ilişkilidir. Sosyolojiyi öğrenirken bu bilim dallarıyla ilişkiler kurarak daha kapsamlı düşünebiliriz. Dolayısıyla düşünce yapımız genişler, çok yönlü düşünce yapısına sahip oluruz.
İlgi duyanlar için kitap önerisi:
Zygmunt Bauman-Sosyolojik Düşünmek
Anthony Giddens-Sosyoloji: Başlangıç Okumaları
Cemil Meriç- Bu ülke
Zygmunt Bauman’ın sözüyle yazımı sonlandırmak isterim, “Sosyolojiyi farklı bir yere koyan ve ona belirleyici karakterini veren şey, insan eylemlerini geniş çaplı oluşumların öğeleri olarak görme alışkanlığıdır.”
Sosyolojiyle Kalın!😉
Kaynak: Zygmunt Bauman, Sosyolojik Düşünmek
